AYURVEDA

Wilt u alles weten over de driemanschap: Vata, Pitta en Kapha? In dit artikel bespreken we de driemanschap Vata Pitta en Kapha inclusief alle fysiologische karaktereigenschappen.

Inhoud: Driemanschap: Vata, Pitta, Kapha

1. Ayurveda is een wetenschap van zelfkennis
2. De vier Ayurvedische doelen in het leven
3. Het element Vata volgens Ayurveda
4. Het element Pitta binnen Ayurveda
5. En tenslotte het element Kapha
6. Fysiologische karaktereigenschappen: Vata, Pitta en Kapha

Ayurveda is een wetenschap van zelfkennis

Met ons steeds groeiende bewustzijn realiseren we ons meer en meer dat we één zijn met de wereld om ons heen. Als we beseffen dat we een integraal deel van de natuur zijn - niet gescheiden van de natuur - wordt het steeds duidelijker dat we moeten leren leven in overeenstemming met de natuurwetten.

De moderne maatschappij heeft enorm veel vooruitgang gebracht. Toch zien we tegelijkertijd, omdat we langzaam maar zeker verder van de natuur wegglijden, een toename van ziekten en disharmonie. We willen de kwaliteit van het leven verbeteren, omdat we niet perfect in balans zijn. Daardoor weten we dat er meer in ons leven is dat een groter gevoel van well-being geeft. Volgens de ayurvedische wetenschap is iedereen geboren met een bepaalde basisnatuur die de fysieke-, psychologische- en karaktereigenschappen evenals voorkeur en smaak beïnvloeden. Ayurveda is een wetenschap van zelfkennis. Als je weet of je oorspronkelijk meer vata, pitta of kapha bent volgens Ayurveda, wat je basisconstitutie is, krijg je inzicht in je ware natuur. Het helpt je te begrijpen waarom je in situaties en omstandigheden reageert zoals je doet. Dit inzicht helpt je om te gaan met situaties, omstandigheden, andere mensen en stress, maar het helpt je ook je prettig te voelen in de wetenschap dat je in balans bent.

De vier Ayurvedische doelen in het leven:

1. De vervulling van onze maatschappelijke plichten 
2. Het accumuleren van bezittingen terwijl we onze plicht doen
3. Legitieme wensen bevredigen met behulp van onze bezittingen
4. Het besef dat er meer in het leven is dan plichten, bezittingen en wensen.

Ayurveda beschrijft ziekte als een natuurlijk eindproduct van de harmonie met onze constitutie. Onze constitutie is inherent aan de energiebalans in lichaam en geest. Het geeft weer dat je op het meest fundamentele niveau bent. Deze unieke energiebalans bepaalt alles van onze botstructuur tot en met onze aanleg voor bepaalde ziekten. In feite bepaalt onze constitutie wat ons van nature boeit en wat ons afstoot. Het bepaalt wat in harmonie met onze natuur is en wat de oorzaak is van disbalans en ziekte omdat we allemaal een verschillende energiebalans hebben. Ayurveda laat zien dat de weg naar optimale gezondheid voor elk mens verschillend is afhankelijk van zijn constitutie.

De wetenschap van het begrijpen van onze natuur of onze constitutie is de wetenschap van het driemanschap. Het driemanschap definieert de drie fundamentele energieën of principes die de functies van ons lichaam besturen op het fysieke en emotionele vlak. De drie bio-energieën heten Vata (stuwkracht), Pitta (assimilatie) en Kapha (cohesie). Het vata-pitta-kapha concept is uniek in Ayurveda en het kan eventueel een ommekeer bewerkstelligen in de gezondheidssystemen van het westen.

Ieder mens heeft een unieke balans van alle drie de energieën. De individuële constitutie ligt bij de geboorte al vast en blijft het hele leven onveranderd. Sommige mensen hebben één bio-energie terwijl anderen een mengeling van twee of meer bio-energieën hebben. Dan gaan we nu kijken hoe speciaal het effect van elke bio-energieën is op onze constitutie.

Het element Vata volgens Ayurveda

Vata: Bio-energie van stuwkracht

Vata is het principe van beweging. Dat wat beweegt heet vata. Omdat het bestaat uit de lucht- en etherelementen heeft het natuurlijk kwaliteiten die gelijk zijn aan deze elementen. Het lijkt veel op de wind: het is licht, koel, droog en beweeglijk. Mensen die een vata-natuur hebben ervaren deze kwaliteiten in hun lichaam. Hun lichamen zijn licht, hun botten dun en hun huid en haar droog. Zij bewegen dikwijls en pakken snel dingen op. Als ze niet in balans zijn worden ze magerder, raken geconstipeerd en hebben een zwakker immuun- en zenuwstelsel. Deze kwaliteiten zie je ook in hun persoonlijkheid. Zij zijn gewoonlijk spraakzaam, enthousiast, creatief, flexibel en energiek. Als ze echter uit balans zijn raken zij ook gemakkelijk verward, kunnen zich moeilijk concentreren of besluiten nemen en hebben slaapproblemen. Dit wordt erger als ze gestrest zijn. Hun emoties zijn koel,  b.v. zorgen en angst. De dikke darm, het bekken, botten, huid, oren en de dijbenen zijn de zetels van vata. Als het lichaam te veel vata heeft zal het op die plaatsen ophopen. Om vata weer in balans te brengen zijn er regels binnen Ayurveda die de nadruk leggen op de tegenovergestelde kwaliteiten: warmte, zwaarte (voeding), vochtigheid en stabiliteit.

Het element Pitta binnen Ayurveda

Pitta: Bio-energie van de assimilatie

Pitta wordt volgens Ayurveda vertaald door vuur hoewel de term niet letterlijk ‘vuur’ betekent. De vlam van een kaars of het vuur in de haard kun je zien; de lichamelijke hitte-energie, de Pitta-bio-energie, die zich als metabolisme manifesteert is echter niet op deze manier zichtbaar. Omdat pitta binnen Ayurveda bestaat uit het vuurelement hebben mensen met een overwegende pitta-natuur veel van de vuur-kwaliteiten. Pitta is geneigd tot hitte, scherp en doordringend. Het is ook ietwat vluchtig en olieachtig. Deze kwaliteiten zie je ook bij mensen met een pitta-natuur. Zij voelen warm aan, hebben een ietwat olieachtige huid, doordringende ogen en scherpe gelaatstrekken. Zij hebben meestal een middelmatig gewicht en goede spieren. Als ze uit balans zijn hebben ze gemakkelijk diarree, infecties, huiduitslag en zwakke lever, milt en bloed. Deze kwaliteiten zie je ook terug in hun persoonlijkheid. Pitta mensen zijn volgens Ayurveda zeer geconcentreerd, competitief, bekwaam, moedig, energiek, hebben goede contactuele eigenschappen en gaan recht op hun doel af. Zij kunnen echter ook overdreven intens en scherp zijn. Hun emoties zijn heet b.v. boosheid, wrok en jaloezie. De dunne darm, maag, zweetklieren, bloed, vet, ogen en huid zijn de zetels van pitta. Om pitta weer in balans te brengen zijn er regels die de nadruk leggen op de tegenovergestelde kwaliteiten: koelheid, zwaarte (voeding) en droogte.

En tenslotte het element Kapha

Kapha: Bio-energie van de cohesie

In de kapha bio-energie hebben de water en aarde elementen de overhand. Evenals deze elementen is kapha koel, vochtig, stabiel en zwaar. Kapha verbindt de elementen in het lichaam door te zorgen voor de fysieke structuur. Het handhaaft het weerstandsvermogen. In het lichaam manifesteren deze kwaliteiten zich als dichte zware botten, glanzend soepele huid, lage stofwisseling en een groot stevig geraamte. Als ze uit balans zijn worden ze dikker en hebben aanleg voor zwakkere longen en sinussen door slijmophoping. Het element water en aarde zijn ook terug te vinden in de persoonlijkheid. De zware stabiele kapha-natuur zie je terug in een stabiele persoonlijkheid die niet snel fluctueert. Ze houden niet van veranderingen, zijn over het algemeen conservatief en hebben het liefst dat de dingen blijven zoals ze zijn. Zij zoeken ook graag hun gemak. Dat houdt verband met de zachte waterige natuur van kapha. De psychologische eigenschappen van kapha zijn gehechtheid, hebzucht en langdurende afgunst; het komt ook tot uiting in kalmte, vergevingsgezindheid en liefde. Is kapha uit balans dan zijn de hevige emoties van depressie en lethargie het resultaat. Kapha zetelt in de borst, keel, hoofd, sinussen neus, mond, maag, gewrichten, cytoplasma, plasma en de vloeibare afscheidingen van het lichaam zoals slijm. Om kapha weer in balans te brengen worden in principe de tegenovergestelde kwaliteiten van lichtheid, droogte en warmte aanbevolen.

Wij zijn dus allemaal een combinatie van deze drie bio-energieën. Op het meest fundamentele niveau is volgens Ayurveda pitta onze stofwisseling, kapha onze structuur en vata de beweeglijkheid die actie en leven in de schepping brengt. Zonder deze drie energieën zouden we eenvoudig niet kunnen bestaan. Om een constitutie te kunnen bepalen is het nodig de fysieke, emotionele en spirituele status van een persoon te bepalen. Het identificeert de energiebalans van een persoon evenals de plaats van disbalans. Dus optimale gezondheid wordt door ayurveda bereikt als we in complete harmonie leven met onze omgeving. Om in harmonie te leven moeten we onze natuur begrijpen. Alleen dan kunnen we intelligente keuzen maken die ons op ons levenspad steunen.

Fysiologische karaktereigenschappen : vata, pitta en kapha

Elk element kent heeft zijn eigen fysiologische karaktereigenscahppen. Onderstaand een overzicht van alle fysiologische karaktereigenschappen van de driemanschap.

Bron: Surya Products C. van Willigen

Uitgever en auteur(s) verklaren dat de tekst zorgvuldig en naar beste wensen is samengesteld. Zij kunnen echter geenszins instaan voor de volledigheid van de tekst of eventuele fouten; zij aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen, gebaseerd op de inhoud van bedoelde tekst.